Radicale aanrader!

Een regenachtige donderdagavond in juni. Gelukkig maar (!), want daardoor dook ik een filmhuis in, waar ik normaal het terras opgevlogen was. En daar kwam ik nietsvermoedend in een film terecht die mij meer heeft geactiveerd dan wat dan ook de afgelopen maand: Radical! Voordat ik verder vertel: pak je agenda en zet deze film erin. Draait niet overal, maar rij er voor om. Dit is een opdracht.

Okay, iets meer context over de film, zonder dat ik alle clous verklap. Dit waargebeurde verhaal speelt zich af in Mexico, bij de grens met Texas. Op de slechtst presterende school van het land. In een omgeving waar je al opgegeven bent voordat je wordt geboren. School draait alleen om discipline. Plus: uitzitten tot je ongeveer 12 bent en dan óf drugskoerier wordt óf thuis het huishouden moet gaan runnen en op je broertjes en zusjes moet gaan passen omdat je ouders dubbele shiften draaien.

De (mijn) held van het verhaal is Sergio Correa. Een nieuwe leraar aan het front. Die wél gelooft in deze kinderen. En het voor elkaar bokst om, ondanks enorme weerstand van collega-docenten én ouders, deze kinderen te activeren. Aan te zetten om te leren. Om te willen weten. Om uit te breken uit de enige spiraal die er lijkt te zijn. En deze inspirerende aanpak van Meester Correa leidt tot ongekende resultaten.

Ik bijt as we speak op m’n vingers om niet alle lessen en scenes uit de film volledig op te schrijven. Ik wil namelijk dat je zelf gaat kijken. Dus probeer er voor nu boven te hangen en er slechts een paar thema’s uit te pikken (“alvast sorry Sergio, doet volstrekt geen recht aan jouw aanpak”).

Een leraar (trainer, adviseur, specialist, …) herken je niet aan zijn of haar antwoorden, maar aan zijn vragen. Veelgemaakte fout echter, want we hebben toch vaak vooral allemaal de neiging om onze autoriteit te gieten in antwoorden. Kijk eens hoe goed ik het weet. Kijk eens hoe slim ik ben. Maar Sergio is zo slim dat hij begrijpt dat het niet belangrijk is dat híj het weet, maar dat die kids het moeten weten. En dan moet je juist geen antwoorden geven, maar ze activeren op zoek te gaan. Bij de scene waarin de dikke (eerst argwanende, maar later ontwapenende) directeur in de teil met water springt, ga je zeker even aan deze tip denken.

Fouten-maken-moed. Als in: het vraagt moed om fouten te maken, maar je wordt hiervoor enorm beloond. Want je leert. Sergio is voor de kinderen de meest slimme persoon op aarde. Zijn eigen verklaring: ik heb de meeste fouten gemaakt van alle mensen om me heen. Het leidt in de film bij de kinderen van deze groep 8 tot een modus van ontdekken, proberen, op je bek gaan en anders aanpakken. Het zorgt voor een onafgebroken staat van verwondering. Die ook thuis niet meer uit te zetten is, terwijl alle context daar ontbreekt voor deze kids. Bij de scene waarin de slimste meid van de klas thuis boven op de vuilnisbelt staat (yep, daar woont ze), ga je zeker aan deze tip denken.

De film inspireert. Zet aan (ik ben die nacht na de film twee keer wakker geworden om aantekeningen te maken). Geeft energie. Maakt bewust. Niet in een column te vatten, dus ook niet geprobeerd. Het gaf me een extra besef hoe belangrijk en mooi het is om zulke leraren (adviseurs, etc.) te hebben. Of te zijn. En ik prijs mezelf gelukkig dat ik ook zulke leraren gehad heb: Meneer Claassen (van Natuurkunde, een vak waar ik eigenlijk een hekel aan had) en Meneer Saladin (van Economie, die mij altijd uitdaagde verder te kijken en te gaan), beide van het Cambium College in Zaltbommel.

En heb: want de radicale aanrader als leraar / trainer, mijn Sergio Correa in business, is toch wel Eimert Vermeulen. Hij heeft me nog nooit een antwoord gegeven, maar me zoveel geleerd. Mij aangezet om te ontdekken, te proberen, het anders aan te pakken. En dat heeft mij enorm verrijkt. Google ná de film ook eens op zijn naam en bedrijf. Ik gun iedereen een Sergio Correa of Eimert Vermeulen!

Deze column is geschreven door Anders Jansen voor magazine Customer First, editie juli 2024.